Η καρυδιά είναι δένδρο απαιτητικό σε άζωτο. Υπενθυμίζεται ότι οι κριτικές ανάγκες της καρυδιάς σε άζωτο είναι στα στάδια: της ανθοφορίας (οι μεγαλύτερες), της καρπόδεσης, της πρώτης ανάπτυξης των καρπών και στο στάδιο του γεμίσματος της ψίχας των καρυδιών.

Η έλλειψη αζώτου στην καρυδιά έχει επίδραση στην ποσότητα της παραγωγής, στην ποιότητα των καρπών και στη βλάστηση του δένδρου. Όταν είναι έντονη εκδηλώνεται με κιτρίνισμα των φύλλων, έλλειψη ευρωστίας, μικρό μέγεθος φύλλων, περιορισμένη ετήσια βλάστηση, αποξήρανση κλαδίσκων, μειωμένη καρπόδεση και παραγωγή και με μικρότερα και όχι καλά γεμισμένα καρύδια. Από την άλλη πλευρά η κατάχρηση της λίπανσης με άζωτο εκδηλώνεται με υπερβολική ανάπτυξη της βλάστησης σε βάρος της καρποφορίας, ενώ παρουσιάζονται και περισσότερες προσβολές από ασθένειες και εχθρούς.

Η επιλογή του κατάλληλου αζωτούχου λιπάσματος γίνεται με βάση το pH του εδάφους. Αζωτούχος λίπανση φυτειών σε πλήρη παραγωγή: 14-16 λιπαντικές μονάδες (Ν) στο στρέμμα, κάθε χρόνο, σε τρεις (3) δόσεις:

-1η δόση: τα 3/5 ή τα 4/6 της συνολικής ποσότητας (στις αρχές Μαρτίου)

-2η δόση: το 1/5 ή το 1/6 της συνολικής ποσότητας (μετά την καρπόδεση, το πρώτο 15ήμερο του Μαΐου, για να ευνοηθεί η αύξηση του καρπού)

-3η δόση: το 1/5 ή το 1/6 της συνολικής ποσότητας (από 15 Ιουλίου, για να ευνοηθεί το γέμισμα της ψίχας)

Σε σχέση με το άζωτο, απορροφάται σε πολύ μικρότερες ποσότητες, περίπου 1:7. Η περιεκτικότητα του φωσφόρου είναι μεγαλύτερη στους νέους ιστούς, ενώ οι ηλικιωμένοι ιστοί περιέχουν λιγότερη ποσότητα φωσφόρου. Υπενθυμίζεται ότι ο φώσφορος δεσμεύεται πολύ από την άργιλο του εδάφους, γι’ αυτό τα φωσφορούχα λιπάσματα είναι καλύτερα να τοποθετούνται σε βάθος 25-30 cm για να είναι πιο εύκολα στη διάθεση των ριζών, αλλιώς ο φώσφορος δεσμεύεται επιφανειακά και δεν αξιοποιείται από τα δένδρα.

Προσθήκη φωσφόρου στο έδαφος είναι καλύτερα να γίνεται το φθινόπωρο. Φωσφορική λίπανση φυτειών σε πλήρη παραγωγή: Συνιστάται η εφάπαξ προσθήκη φωσφόρου στην περίπτωση ανεπαρκούς εφοδιασμού του εδάφους πριν την εγκατάσταση της φυτείας, με ενσωμάτωση σε όλο τον οπωρώνα, με συνήθη δόση: 20 λιπαντικές μονάδες (P2O5)/στρέμμα. Σε πλήρη παραγωγή συνιστάται, σαν μέση λίπανση, ποσότητα 4-6 λιπαντικές μονάδες φωσφόρου (P2O5) στο στρέμμα, κάθε χρόνο από φθινόπωρο μέχρι τα μέσα Φεβρουαρίου, με προτιμότερο χρόνο εφαρμογής το δίμηνο Νοεμβρίου-Δεκεμβρίου. Πολύ καλή εφαρμογή είναι να τοποθετείται το φωσφορικό λίπασμα και στη συνέχεια να σκεπάζεται σε αυλακιά βάθους 25-30 cm, μεταξύ των γραμμών των δένδρων, στο μέσον τους και παράλληλα προς αυτές. Η δόση μπορεί να αυξηθεί ώστε η φωσφορική λίπανση να γίνεται κάθε δύο ή τρία έτη. Κατά κανόνα η προσθήκη των φωσφορικών λιπασμάτων συνδυάζεται με την προσθήκη των καλιούχων λιπασμάτων.

Είναι στοιχείο απαραίτητο σε μεγάλες ποσότητες για την καλή ανάπτυξη των φυτών και ευνοεί την ποσότητα, το βάρος, το χρωματισμό και γενικά την ποιότητα των καρπών. Ο κύριος ρόλος του καλίου στα φυτά είναι η καλή κατανομή των παραγομένων υδατανθράκων σε φυτικά όργανα και ιστούς.

Tα περισσότερα ελληνικά εδάφη θεωρούνται πλούσια σε κάλιο και παρέχουν στα δένδρα τις απαιτούμενες για τη διατροφή τους ποσότητες. Η καρυδιά έχει την ικανότητα να αποσπά επαρκείς ποσότητες καλίου, από εδάφη που δεσμεύουν το κάλιο, αρκετά πιο αποτελεσματικά σε σύγκριση με πολλά άλλα είδη δένδρων. Συνιστάται η εφάπαξ προσθήκη καλίου στην περίπτωση ανεπαρκούς εφοδιασμού του εδάφους πριν την εγκατάσταση της φυτείας, με ενσωμάτωση σε όλο τον οπωρώνα με συνήθη δόση 40 λιπαντικές μονάδες (Κ2Ο)/στρέμμα.

Σε πλήρη παραγωγή συνιστάται, σα μέση λίπανση, ποσότητα 10-16 λιπαντικές μονάδες καλίου (Κ2O) στο στρέμμα, κάθε χρόνο από φθινόπωρο μέχρι τα μέσα Φεβρουαρίου, με προτιμότερο χρόνο εφαρμογής το δίμηνο Νοεμβρίου-Δεκεμβρίου. Κατά κανόνα η προσθήκη των καλιούχων λιπασμάτων συνδυάζεται με την προσθήκη των φωσφορικών λιπασμάτων. Πολύ καλή εφαρμογή είναι να τοποθετείται μαζί με το φωσφορικό λίπασμα σε αυλακιά βάθους 25-30 cm, μεταξύ των γραμμών των δένδρων και παράλληλα προς αυτές. Η δόση μπορεί να αυξηθεί ώστε η ανωτέρω λίπανση να γίνεται κάθε δύο ή τρία έτη.

Η καρυδιά δεν παρουσιάζει εύκολα συμπτώματα από τροφοπενίες στα φύλλα. Από τις τροφοπενίες που παρατηρούνται συγκριτικά πιο συχνά στην Ελλάδα είναι του βορίου, ψευδαργύρου, καλίου και αζώτου:

Έλλειψη βορίου. Είναι απαραίτητο στην κυτταροδιαίρεση των φυτών. Απαιτείται προσοχή στη θεραπευτική δοσολογία, γιατί μεγαλύτερες ποσότητες βορίου σε μέτριες τροφοπενικές καταστάσεις προκαλούν ζημιές στα δένδρα που εκδηλώνονται με ξηράνσεις στις κορυφές των φύλλων και των νεαρών βλαστών. Η αντιμετώπιση της έλλειψης βορίου γίνεται με την προσθήκη, κατά τα τέλη του χειμώνα, 150 g βόρακα ανά δένδρο κάθε δύο χρόνια.

Έλλειψη ψευδαργύρου. Παρουσιάζεται στην αρχή σε λιγότερους και στη συνέχεια σε περισσότερους κλάδους μικροφυλλία, συστροφή του ελάσματος και έκπτυξη πολλών βλαστών πέριξ και κάτω του ακραίου βλαστού του κλάδου, που δίνουν στην κορυφή του κλάδου την όψη μιας άναρχης βλάστησης με μορφή τούφας. Όταν η έλλειψη δεν είναι σοβαρή, τότε παρουσιάζονται φύλλα με μικρό μέγεθος και πιο μικρό καρπό. Τα φύλλα τον Ιούνιο αρχίζουν να κιτρινίζουν και να συστρέφονται. Σε σοβαρές περιπτώσεις αναπτύσσονται μόνο μικρά κίτρινα φύλλα και παρουσιάζεται νέκρωση της κορυφής των βλαστών που επεκτείνεται κάθε χρόνο και περιορίζει την ανάπτυξη των δένδρων.

Έλλειψη καλίου. Παρουσιάζεται με χλώρωση της περιφέρειας του ελάσματος του φύλλου, η οποία είναι συνήθως χαρακτηριστικά μεγαλύτερη από τη μια πλευρά του φύλλου. Στη συνέχεια οι χλωρωτικές περιοχές παίρνουν ένα χαρακτηριστικό μπρούτζινο χρώμα. Διορθώνεται αποτελεσματικά με προσθήκη καλιούχων λιπασμάτων.

Έλλειψη αζώτου. Εκδηλώνεται με χαρακτηριστική χλώρωση όλης της επιφάνειας του φύλλου με παράλληλη μείωση του μεγέθους του. Διορθώνεται αποτελεσματικά με προσθήκη αζωτούχων λιπασμάτων.

Τοξικότητα από περίσσεια στοιχείων. Η καρυδιά παρουσιάζει εύκολα τοξικά φαινόμενα στα φύλλα από περίσσεια χλωρίου και βορίου.

Περίσσεια χλωρίου. Εκδηλώνεται με χλώρωση και στη συνέχεια ξήρανση της περιφέρειας του ελάσματος του φύλλου. Η χλώρωση είναι πιο έντονη στην άκρη του ελάσματος και είναι αρκετά ομοιόμορφη και χαρακτηριστική.

Περίσσεια βορίου. Εκδηλώνεται με ακανόνιστη και διάχυτη χλώρωση της άκρης του ελάσματος καθώς και των μεσονευρίων τμημάτων του ελάσματος των φύλλων. Στη συνέχεια στη χλωρωτική επιφάνεια του ελάσματος εμφανίζονται διάχυτες ορφνές κηλίδες και ξηράνσεις.

Στην ώριμη ηλικία, ένα δένδρο καρυδιάς διαμορφωμένο σε κλασσικό κύπελλο, αποτελείται:

• Από τον κορμό, ύψους συνήθως 1,5 μ.

• Από τρεις βραχίονες, που απέχουν μεταξύ τους διαδοχικά 30-50 cm περίπου, σχηματίζουν με την κατακόρυφο γωνία 60^ο και σε οριζόντια κάτοψη σχηματίζουν μεταξύ τους διαδοχικά γωνίες περίπου 120^ο.

• Από 4-5 υποβραχίονες για κάθε βραχίονα (συνολικά από 12-15 υποβραχίονες), που έχουν σχηματισθεί διαδοχικά εναλλάξ πάνω στο βραχίονα.

Πλεονεκτήματα: Αρμονική διάταξη βραχιόνων και υποβραχιόνων στο χώρο, εξασφάλιση καλού ηλιακού φωτισμού.

Μειονεκτήματα: Πολύ δύσκολα διορθώνεται αρχικός κακός σχηματισμός των βραχιόνων, δεν είναι κατάλληλο για πυκνές φυτεύσεις, δεν είναι το καλύτερο για μηχανική συγκομιδή.

Παραλλαγή του κλασικού κυπέλλου κατά την οποία γίνονται όλες οι ενέργειες που γίνονται στο κλασσικό κύπελλο μέχρι και το σχηματισμό των τριών βραχιόνων. Στη συνέχεια οι βραχίονες αφήνονται ν’ αναπτυχθούν ελεύθερα και να διαμορφώσουν μόνοι τους υποβραχίονες. Γίνονται μόνο απαραίτητες επεμβάσεις αραιώματος των πυκνών ή σε ακατάλληλη θέση υποβραχιόνων, αφαίρεσης των λαίμαργων και των βλαστών που στρέφονται προς το έδαφος. Τα πλεονεκτήματα έναντι του κλασικού κυπέλλου είναι ο ευκολότερος και οικονομικότερος σχηματισμός, καθώς και η μεγαλύτερη ταχύτητα εισόδου στην παραγωγή. Κυριότερο μειονέκτημα είναι η μειωμένη παραγωγικότητα στην πλήρη παραγωγή έναντι του κλασικού κυπέλλου.

Πρόκειται για ένα κλασικό κύπελλο στο οποίο επιπλέον αφήνεται και ένας κεντρικός κατακόρυφος άξονας, ο οποίος χρησιμοποιείται σαν τέταρτος βραχίονας. Ο σχηματισμός του κυπέλλου με άξονα διαφέρει στην τεχνική με το κλασικό κύπελλο μόνο στα εξής σημεία:

-> Όταν καρατομούμε στα 150-160 cm τον κεντρικό βλαστό, για να πάρουμε τους βραχίονες, προτιμούμε να κάνουμε την καρατόμηση 0,5 cm πάνω από ένα οφθαλμό με λαιμό, γιατί αυτός θα δώσει ισχυρό κατακόρυφο βλαστό, που θα χρησιμοποιηθεί σαν κεντρικός άξονας.

->Στον κατακόρυφο βλαστό που θα προκύψει και θα είναι ο άξονας του κυπέλλου θα του συμπεριφερθούμε σαν να είναι ένας κατακόρυφος βραχίονας. Πιο αναλυτικά, στον κεντρικό αυτό άξονα δεν σχηματίζουμε καινούργιους βραχίονες αλλά μόνο καρποφόρους κλάδους (δηλαδή υποβραχίονες και κοντοκλάδια). Οι λόγοι που χρησιμοποιείται το κύπελλο με άξονα είναι οι εξής:

1. Ο κυριότερος για να πετύχουμε πιο πυκνές φυτεύσεις, γιατί όταν υπάρχει κεντρικός άξονας οι βραχίονες γίνονται πιο κλειστοί και το δένδρο έχει λιγότερο πλάτος κόμης.

2. Όταν θέλουμε να πετύχουμε πιο κλειστό κύπελλο, οπότε μετά από 8-10 έτη αφαιρούμε τον κεντρικό άξονα.

3.Για να δώσει το δένδρο τα πρώτα οκτώ χρόνια περισσότερη καρποφορία.

Για τις πλαγιόκαρπες ποικιλίες χρησιμοποιούνται σχήματα με άξονα με σκοπό:

• Να μειώσουν και να ελέγξουν τον όγκο της κόμης των δένδρων, ώστε να επιτευχθούν πυκνότερες αποστάσεις φύτευσης.

• Να επιτευχθεί πιο γρήγορη είσοδος στην καρποφορία και στην πλήρη παραγωγή.

• Να υπάρχει εύκολο κλάδεμα ώστε να ελαττωθεί το κόστος του.

• Να είναι δυνατό το εύκολο κλάδεμα των βραχιόνων, οι οποίοι στην πραγματικότητα παίζουν το ρόλο ισχυρών υποβραχιόνων γιατί λαμβάνονται κατευθείαν στον κεντρικό άξονα.

• Να είναι εύκολη και αποτελεσματική η χρησιμοποίηση δονητή κορμού για τη συγκομιδή των καρυδιών.